Border News Agency
မြောက်ဦး၊ စက်တင်ဘာ ၅။
ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာထဲမှာချန်လှန်ထားခဲ့တဲ့အချက်တွေဆိုပြီး အာရက္ခတ ပ်တော်(AA)ရဲ့တုန့်ပြန်ချက်လေးချက်ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂရဲ့အစီရင်ခံစာတွေဟာ လွ တ်လပ်ပြီး နည်းစနစ်ကျတဲ့စစ်ဆေးမှုတွေကို အခြေခံရမှာဖြစ်ပေမယ့် မကြာသေးမီကထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ရခိုင်ပြည်ဆိုင် ရာအစီရင်ခံစာဟာ လုပ်ကြံဖန်တီးထားတဲ့အချက်အလက်တွေ၊မှားယွင်းတဲ့သ တင်းအချက်အလက်တွေနဲ့အကြောင်း မဲ့စွပ်စွဲချက်တွေပါဝင်နေပါတယ်။
အဲဒီအစီရင်ခံစာဟာ တဖက်သတ်ဆန်လွန်းပြီးအချက်အလက်အမှားများစွာပါဝင်နေတာပါ။
ရခိုင်၊မွတ်ဆလင်၊မြို၊သက်၊အပါအဝင် ဒေသခံအသိုင်းအဝိုင်းအားလုံးရဲ့ ဆင်း ရဲဒုက္ခတွေကိုဖြေရှင်းဖို့လိုအပ်ပေမယ့်အဲဒီအစီရင်ခံစာဟာ လူမျိုးတစုမှလုပ် ကြံဖန်တီးထားတဲ့သတင်းအချက်အလ က်တွေကိုသာ အသားပေးဖော်ပြပြီးတ ခြားသူတွေရဲဆင်းရဲဒုက္ခတွေကို လျစ် လျူရှုထားပါတယ်။
လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာကုလသမဂ္ဂအမြင့်ဆုံးအရာရှိမစ္စတာ Volker Türk နဲ့မြန်မာနိုင်ငံရှိသူတို့ရဲ့အဖွဲ့ဟာ သူတို့ပျ က်ကွက်မှုတွေအတွက် တာဝန်ခံရပါလိမ့်မယ်။
အဲဒီအစီရင်ခံစာမှာ ရခိုင်ပြည်ရှိ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီးအဓိကအမှားကြီးလေးခုပါဝင်နေတယ်လို့ ULA/AA ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အစီရင်ခံစာထဲမှာဖော်ပြထားပါတယ်
ပထမအချက်…
အစီရင်ခံစာပါ AA ကို စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့အကြောင်းအရာတွေဟာအခြေအမြစ်မရှိဘဲ၊မှန်းဆချက်တွေသာဖြစ်ပြီး ခိုင်လုံတဲ့အထောက်အထားများချို့တဲ့နေပါတယ်။
UN ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အစီရင်ခံစာဟာကောလဟာလတဆင့်စကားပြောဆိုချက်တွေ၊စစ်ဆေးမှုမရှိတဲ့မျက်မြင်သ က်သေတွေရဲ့ပြောဆိုချက်တွေ၊ဂြိုဟ် တုမှရိုက်ကူးထားတဲ့ပုံရိပ်တွေနဲ့အတည်မပြုရသေးတဲ့ဓာတ်ပုံတွေကို အားကိုးပြီးထုတ်ပြန်ထားတာသာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် UNအစီရင်ခံစာဟာ မယုံကြည်ရတဲ့အရင်းမြစ်တွေ၊ကိုက်ညီမှုမရှိလုပ်ကြံဖန်တီးမှုတွေနဲ့ AAကို ပြင်းထန်တဲ့စွပ်စွဲချက်တွေပြုလုပ်ထားတာဖြစ်တယ်။
ဒုတိယအချက်…
UNအစီရင်ခံစာမှာ ULA/AAဘက်မှ ထုတ်ပြန်ချက်တွေကိုထည့်သွင်းခြင်းမပြုဘဲ ချန်လှပ်ထားတဲ့အတွက် မမျှမတဖြ စ်မှု၊ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကင်းမဲ့နေပါတယ်။
ရှုထောင့်အသီးသီးမှအချက်အလက်အားလုံးကို မထည့်သွင်းခဲ့တာကြောင့် ဘက်မလိုက်တဲ့သတင်းတင်ပြခြင်းနဲ့ ကျင့်ဝတ်ကို UN ဘက်က ချိုးဖောက်နေပါတယ်။
တတိယအချက်…
ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာဟာ တခြားဒေ သခံအသိုင်းအဝိုင်းတွေ၊အထူးသဖြင့် ရခိုင်တွေရဲ့ဆင်းရဲဒုက္ခတွေကို မဆွေးနွေးမတင်ပြဘဲ ချန်လှပ်ထားခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊နိုဝင်ဘာလမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လထိ မြေပြင်သတင်းတင်ပြချက်တွေအရ စစ်ကော်မရှင်ဟာ အရပ် သားပြည်သူအနည်းဆုံး ၉၂၅ ဦးကို သ တ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၀ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ ၉၅၆ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
အဲဒီသေဆုံးဒဏ်ရာရသူတွေရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ဟာ ရခိုင်လူမျိုးတွေဖြစ်ကြပေမယ့် ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာဟာ ဗျိုင်းဖြူကျေးရွာဖြစ်စဉ်တခုကိုသာ ဖော်ပြထားပြီး တခြားတခြားကျယ်ပြ န့်တဲ့အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ရခိုင်ပြည်သူတို့ရဲ့ဆင်းရဲဒုက္ခတွေကိုလျစ်လျူရှုထားပါတယ်။
စတုတ္ထအချက်…
UNအစီရင်ခံစာဟာ ARSA နဲ့ RSO လို မွတ်ဆလင်အကြမ်းဖက်အုပ်စုတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို လုံးဝထည့်သွင်းသုံးသပ်တာမရှိဘဲ ချန်လှပ်ထားပါတယ်။
အဲဒီအုပ်စုတွေဟာ ရခိုင်လူမျိုးတွေ၊မွ တ်ဆလင်တွေအပါအဝင် မြို စတဲ့လူန ည်းစုတွေအပေါ် ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။
၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအတွင်း မွတ်တလင်အကြမ်း ဖက်အစွန်းရောက်အုပ်စုတွေဟာ ရခိုင်က ပြည်သူအရပ်သားအနည်းဆုံး ၃၄ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ၆ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ ၂၄ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အဲဒီအကြောင်းအရာတွေကို မသိကျိုးကျွန်ပြုကာချန်လှပ်တာဟာပဋိပက္ခကို တဘက်သတ်မြင်တဲ့ပုံရိပ်ဖော်မှုဖြစ်ပြီး အဲဒီအုပ်စုတွေပြုလုပ်တဲ့ပြည်သူတွေကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့အန္တ ရာယ်ကို အသိအမှတ်ပြုရန်ပျက်ကွက်တာသာဖြစ်ပါတယ်။
