မောင်တူရေးသည်။
Border News Agency
မြောက်ဦး၊ စက်တင်ဘာ ၂။
ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ မြေနှင့်ပဋိပက္ခဆိုင်ရာလမ်းညွှန်ချက်မှတ်စု။
ခ.၅။ နိုင်ငံတော်အဆင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုတွင် မြေယာနှင့် ပဋိပက္ခသက်ဆိုင်သောအချက်ကို ထည့်သွင်းခြင်း။
– ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာသူများနှင့် ဒုက္ခသည်များအရေးတွင် မြေယာကိစ္စရပ်အား ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း။
– ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာသူများနှင့် ဒုက္ခသည်များ၏ဖြစ်တည်ရာအခြေအနေကိုလိုက်၍သတ်မှတ်ကာလအတွင်း ရလဒ်များပေါ်အောင်ဆောင်ရွက်ရာတွင် အောက်ပါအချက်များပါဝင်သင့်သည်။
– နိုင်ငံအဆင့်၊ တပြည်လုံးအဆင့်မြေနှင့် ဆက်စပ်သောအခွင့်အရေးများအား ပြန်လည်ဖော်ဆောင်ပေးရန် ဥပဒေ၊ မူဝါဒ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကိုခိုင်မာအား ကောင်းစေရမည်ဖြစ်သည်။
– မြေယာလျှော်ကြေး၊ နစ်နာကြေးနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများအပေါ်အလေးထားမှုရှိစေရမည်ဖြစ်သည်။
– ပလပ်မြေများကို ဥပဒေမဲ့သိမ်းယူထားခွင့်နှင့် ပတ်သက်၍အငြင်းပွားမှုများကိုဖြေရှင်းရန် အစီအမံများရှိစေရမည်ဖြစ်သည်။
– နေရာပြောင်းရွေ့ရခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ မြေယာစီမံခန့်ခွဲမှုတွင် လက်ငင်းဆောင်ရွက်နိုင်သောအစီအမံများရှိစေရမည်ဖြစ်သည်။
– မြေယာအခွင့်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍တရားမျှတမှုကိုရရှိရန် တရားစီရင်ရေးယန္တရားများကို တောင်းဆိုနိုင်သောအစီအမံများရှိစေရမည်ဖြစ်သည်။
– မြေယာအခွင့်အရေးကိုပြန်လည်ရရှိရန်အထောက်အကူဖြစ်စေသော ဥပဒေကြောင်းအရအကျုံးဝင်သော မြေယာမှတ်ပုံတင်အချက်အလက်များထုတ်ပေးသော ယန္တရားများကြားတွင်ပေါင်း စပ်ဆောင်ရွက်နိုင်သောအစီအမံများရှိစေရမည်။
– နေရပ်စွန့်ခွာအမျိုးသမီးများအတွက် မြေယာအထောက်အထားများပေးနိုင်သောအစီအမံများရှိစေရမည်။
– လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ ထိန်းချုပ်ထားသောနေရာများတွင် မြေယာကိစ္စရပ်အားထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း။
– လက်နက်ကိုင်များထိန်းချုပ်ထားသော နေရာများရှိနေရပ်စွန့်ခွာသူများတွင် မြေယာကိစ္စရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ တရားမျှတမှုကို တောင်းဆိုခွင့်ရှိစေရမည်ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများမှ သွယ်ဖယ်သော ဥပဒေများ၊ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေသည့်ပုံစံများကိုလည်း ပြန်လည်သုံးသပ်ကာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများမှ လွတ်ကင်းစေရမည်ဖြစ်သည်။
နယ်မြေလွတ်လပ်သွားသည့်အခါ ဒေသဆိုင်ရာမြေယာအချက်အလက်များကိုမြန်နိုင်သမျှမြန်ရန် ကောက်ယူရမည်ဖြစ်သည်။
မှတ်ပုံတင်ထားသော ပိုင်ဆိုင်မှုများကို လက်ပြောင်းလက်လွှဲရောင်းဝယ်ခြင်းများအား ထိန်းချုပ်ထားရမည်ဖြစ်သည်။
လုံလောက်သောလုပ်ထုံးလုပ်နည်းဥပဒေများရှိနေရမည့်အပြင် နယ်မြေသို့ပြန်လာသူများအတွက် အထောက်အပံ့ပြုသည့် ယန္တရားလုပ်ငန်းစဉ်များလည်းရှိရမည်ဖြစ်သည်။
ပလပ်ခံရသလိုဖြစ်နေသော၊ ပလပ်မြေဟုထင်စရာရှိသော မြေများသည် သွေးရိုးသားရိုးပလပ်ခံရခြင်းမဟုတ်ဘဲ စစ်ပွဲ၊ ပဋိပက္ခကြောင့်ဖြစ်လာသော ပလပ်မြေ(Forcibly Abandoned Lands)များသာဖြစ်သည်။
ထိုမြေများအတွက်သက်သေအထော က်အထားဆိုင်ရာစံနှုန်းများကိုလည်း ပြဋ္ဌားန်းနိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။
– အခြားနယ်ပယ်များတွင် မြေယာကိစ္စရပ်အားထည့်သွင်း စဉ်းစားခြင်း။
– မြေယာသတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုကိစ္စရပ်များ…။
ကုလသမဂ္ဂနှင့်ကုလသမဂ္ဂမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများသည်မြေယာနှင့်ပဋိပက္ခနယ်ပယ်အား ကိုင်တွယ်ရသောအခါ ဆောင်ရွက်ရမည့်လုပ်ငန်းစဉ် ဦးတည်ချက်များအတွက် သတင်းအချက်အလက်စနစ်များကို ဖန်တီးရမည်ဖြစ်သည်။
အသိအမြင်ဗဟုသုတများ၊သတင်းအ ချက်အလက်များ၏ လာရာမူရင်းအခြေခံများ၊ နယ်မြေဆိုင်ရာအပိုင်းအကန့်လိုက်အချက်အလက်(Geo-spatial Data) များ၊ နိုင်ငံရေးအရစေ့စပ်ညှိုနှိုင်းမှုများတိုးတက်စေရန်လိုအပ်ချက်များ၊ အစီအစဉ်များ၊ ပြန်လည်တင်ပြမှုများအား အပြန်အလှန်ဖလှယ်နိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။
SDG အညွှန်းများကိုအသုံးပြု၍အချက် အလက်ကောက်ယူမှုများ၊ လုပ်ငန်းဖော်ဆောင်နေသောနရာများနှင့် ပဋိပက္ခတည်ရှိရာနေရာများတွင်သုံးစွဲနေသည့် နည်းလမ်းများ၊ နိုင်ငံများကို အထောက်အကူပြုရန်အလွတ်သဘောတပြည်လုံးဆိုင်ရာသုံးသပ်ချက်များကိုလည်းအထောက်အကူပြုနိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။
– မြေယာမူဝါဒ၊ မြေယာစီမံခန့်ခွဲမှု၊ မြေယာပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ အငြင်းပွားခြင်းအားဖြေရှင်းမှုနှင့် အရည်အသွေးတိုးတက်စေရန်အားထုတ်ကိစ္စရပ်များ…။
မြေယာမူဝါဒအပါအဝင်ဤခေါင်းစဉ်ငယ်တွင်ပါရှိသောအချက်များသည်ပဋိပက္ခသံသရာကို ဝင်ရောက်၍ကိုင်တွယ်ရန်အစီအစဉ်များရေးဆွဲခြင်း၊ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာညှိနှိုင်းခြင်းများအတွက်ထိတွေ့ရမည်အဓိကအစိတ်အပိုင်းများဖြစ်သ ည်။
ဆန်ကျင့်ဘက်အုပ်စုများကြားတွင် ဝင်ရောက်ညှိနှိုင်းရန်ရည်ရွယ်ချက်အရလည်းကောင်း၊ ပဋိပက္ခများကို ကြိုတင်တားဆီးရန်လည်းကောင်းဆောင်ရွက်နေသော တပြည်လုံးအဆင့်၊နယ်မြေအဆင့်များတွင် မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာတိုးတက်မှုနှင့် မြေယာမှုဝါဒဖြစ်စဉ်များအား ကောင်းလာရန်အတွက် ကုလသမဂ္ဂသည် အပံ့အပိုးပေးရမည်ဖြစ်သည်။
– နိုင်ငံတခုအတွင်းရှိ အစိုးရ၊အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ၎င်းနိုင်ငံထဲရှိ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများ၏အခန်းကဏ္ဍကိစ္စရပ်များ…။
တပြည်လုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အလုပ်လုပ်နေကြသောအစိုးရ၊ လူမှုအခြေပြုအသိုက်အဝန်းများနှင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသည် ပဋိပက္ခအပေါ်လိုက် လျောညီထွေရှိသော ဦးတည်ချက်များချမှတ်နိုင်ရန် အထောက်အကူပေးရမည်ဖြစ်သည်။
ဦးတည်ချက်များနှင့် အံဝင်ဆီလျှော်သောမြေယာစီမံခန့်ခွဲမှုဖြစ်စေရန် ၎င်းတို့၏မြေယာဥပဒေပြဌာန်းမှုတွင် လူ့အခွင့်အရေးစံနှုန်းများလည်းပါဝင်ရမည်ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ မြေယာစီမံခန့်ခွဲရေးယန္တရားများသည် လူထုအတွက် အကျိုးရှိထိရောက်မြန်ဆန်သောရလဒ်များကို ပေးစွမ်းနိုင်ရန် အားထုတ်သင့်သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားရေးနှင့်စည်းမျ ဉ်းဥပဒေအတိုင်းဆောင်ရွက်မှုမှန်ကန်စေရေးအတွက် မြေကိစ္စရပ်များတွင် ပြင်ဆင်သင့်သည်။
ဥပဒေကြောင်းတရပ်ရပ်အရ မြေယာအားပိုင်ဆိုင်၊ လုပ်ကိုင်၊ အသုံးချ၊ ရရှိခွင့်များအား အကာအကွယ်ရှိစေရန် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် လုပ်ဆောင်သင့်သည်။
အငြင်းပွားမှုအားဖြေရှင်းပေးခြင်းနှင့် ဥပဒေကြောင်းတရပ်ရပ်အရ ပိုင်ဆိုင်လုပ်ကိုင်အသုံးချရရှိခွင့်များမှာ အစောဆုံးဆောင်ရွက်ရမည့်အရာများဖြစ်သည်ကိုလည်း အလေးထားသင့်သည်။
နေရာရွေ့ပြောင်းရသည့်အခါ ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်သောအခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ၊ ပဋိပက္ခများကိုလည်း လူထုအတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်သော အစီအမံများလည်းရှိရမည်ဖြစ်သည်။
ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်။